หลายคนคงสงสัยว่า การวางศิลาฤกษ์นั้นคืออะไร และทำแล้วได้อะไร วันนี้เรามีข้อมูลดี ๆ มาบอกต่อให้ทุกคนได้ดูกัน สำหรับคำว่า พิธีวางศิลาฤกษ์ ก็คือพิธีวางแผ่นศิลาจารึก เวลา วัน เดือน ปี เพื่อที่จะให้เป็นฤกษ์อันเป็นมงคล หรือที่ภาษาของสายมูนั่นก็คือ ดวงฤกษ์ แห่งการก่อสร้าง ไว้ ณ บริเวณของสถานที่ที่จะมีการก่อสร้างตึก อาหาร ที่จะคงอยู่ภาวร เช่น อาคารทางศาสนา โบสถ์ เป็นต้น
วัตถุประสงค์ในการวางศิลาฤกษ์
๑.เพื่อเป็นการเสริมสร้างความเป็นสิริมงคลต่อผู้ที่จะอยู่อาศัยภายในอาหารนั้น ๆ ให้มีความเจริญรุ่งเรื่อง มั่นคง และอยู่เย็นเป็นสุข ปราศจากโรคภัยอันตราย ถือเป็นวิธีที่เป็นการเชื่อถือของประเพณีโบราณ
๒.เพื่อที่จะให้เจ้าภาพกับญาติมิตร ได้ทำการร่วมมือกันร่วมใจกันในการประกอบพิธีศาสนาตามที่เจ้าของบ้านนั้น ๆ เคารพนับถือ และเป็นการเสริมสร้างและส่งเสริมความสามัคคีและเพิ่มพูนบุญกุศลที่จะกำเนิดต่อไป
การเตรียมการ (นอกจากพิธีสงฆ์และเครื่องบวงสรวงสังเวย)
- แผ่นศิลาฤกษ์ (ที่วางดวงฤกษ์เรียบร้อยแล้ว) จำนวน ๑ หรือ ๒ แผ่น
- ไม้มงคล ๙ ชนิด ได้แก่
๑. ไม้ชัยพฤกษ์ หมายถึง การมีโชคลาภ วาสนาที่ดี
๒. ไม้ราชพฤกษ์ หมายถึง การมีบุญวาสนา จะได้เป็นใหญ่เป็นโต มีคนเคารพ ยกย่อง นับถือ
๓. ไม้ทองหลาง หมายถึง การมีเงินทองอุดมสมบรูณ์
๔. ไม้ไผ่ศรีสุก หมายถึง จะมีความสุขกาย สุขใจ
๕. ไม้กันเกรา หมายถึง จะมีเครื่องคุ้มครองป้องกันภัยอันตรายต่าง ๆ
๖. ไม้ทรงบาดาล หมายถึง การดลบันดาลให้สิ่งดี ๆ บังเกิดขึ้น
๗. ไม้สักทอง หมายถึง การมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์คุ้มครองให้มั่นคงตลอดไป
๘. ไม้พยุง หมายถึง การพยุงฐานะให้มั่นคง
๙. ไม้ขนุน หมายถึง จะได้รับการอุดหนุนจุนเจือที่ดี
- ค้อนตอกไม้มงคล
- อิฐ เงิน ทอง นาก อย่างละ ๓ แผ่น (รวม ๙ แผ่น)
- แป้งเจิม ๑ ที่
- ทองคำเปลวปิดศิลาฤกษ์ ๓ แผ่น พร้อมขี้ผึ้งหรือกระเทียมทาปิดทอง
- ทรายเสก พอสมควร
- น้ำพระพุทธมนต์ พอสมควร
- ปูนผสม พอสมควร
- ข้าวตอกดอกไม้ พอสมควร
- เหรียญเงิน เหรียญทอง พอสมควร
- กล่องอัญมณี (พลอย ๙ สี) ๑ กล่อง
- การปฏิบัติ
พระสงฆ์
- ปิดทองแผ่นศิลาฤกษ์ พรมน้ำพระพุทธมนต์ และโปรยทรายเสกที่หลุมศิลาฤกษ์
ประธานในพิธี
- ไปที่หลุมศิลาฤกษ์ เจิมแผ่นศิลาฤกษ์
- เจิมแผ่นอิฐเงิน ทอง นาก และไม้มงคล
- ยืนหรือนั่งหันหน้าไปทางทิศที่เป็นศรีของวันประกอบพิธี (ดูผนวก ก)
- รับค้อนตอกไม้มงคล (ดูผนวก ข) พระสงฆ์เจริญชัยมงคลคาถา ดนตรีบรรเลงเพลงมหาฤกษ์ พราหมณ์เป่าสังข์ แกว่งบัณเฑาะว์ ลั่นฆ้อง (ถ้ามี)
- รับเกรียงตักปูนที่พิธีกรเตรียมไว้ หยอดหลักไม้มงคล จนครบ ๙ ต้น
- รับอิฐเงิน ทอง นาก แล้ววางเป็นรูปวงกลม ตามคำแนะนำ ของพิธีกร (ดูผนวก ค)
- รับเกรียงตักปูนที่พิธีกรเตรียมไว้ หยอดบนแผ่นอิฐเงิน ทอง นาก จนครบทุกแผ่น
- รับแผ่นศิลาฤกษ์วางบนแผ่นอิฐเงิน ทอง นาก ให้ได้ ศูนย์กลางพอดี
- วางกล่องอัญมณีที่หัวแผ่นศิลาฤกษ์
- โปรยข้าวตอกดอกไม้ลงบนแผ่นศิลาฤกษ์ตามสมควร
ผู้เข้าร่วมพิธี
- โปรยข้าวตอกดอกไม้ที่หลุมศิลาฤกษ์จนหมด
- เสร็จพิธี
หมายเหตุ : สำหรับพิธีการก็ถือว่าสามารถปรับเปลี่ยนได้ตามขั้นตอน เพราะมีบางครั้งที่พระสงฆ์จะเป็นผู้ดำเนินการเจิม ปิดทองแผ่นศิลาฤกษ์ แผ่นอิฐเงิน ทอง นาก และไม้มงคลก่อนที่พิธีสงฆ์จะเริ่มขึ้น